Yeni Doğan Bebekler-2

Dudak çevresi ve yüzde morarma: Doğumu izleyen birkaç saatte daha koyu olan bebeğin derisi, normalde pembe renklidir. Derideki solukluk, kansızlık açısından değerlendirilmelidir. Bu durum, kanama ya da önemli kan hastalıklarının habercisi olabilir. Ağız çevresinde morarma, ilk 48 saat içinde normal olsa da bu durumun devam etmesi, doğuştan kalp hastalıkları ve akciğer hastalıkları açısından bebeğin araştırılmasını gerektirir.

Başın yay gibi olması: Bebeğin başını geriye doğru atarak vücudun yay gibi gergin bir hâl alması, öncelikle beyin hastalıklarını akla getirir. Beynin iltihâbî hastalıkları, menenjit, iltihâbın kana karışıp vücuda yayılması, zor doğum sebebi ile beynin oksijensiz kalması gibi ciddî tablolarda bu belirti görülebilir. Bebeğinizde böyle bir durum fark ettiyseniz âcilen hekime götürmelisiniz.

Emmede isteksizlik: Yeni doğan bebekte, merkezî sinir sistemi tam olgunlaşmadığı için bu döneme has bazı refleksler bulunur. Bu refleksler; pozisyon değiştirme, dokunma, âni hareket yapma gibi uyarılara cevap olarak gelişir ve doğumdan belli bir süre sonra kaybolur. Bu reflekslerin alınamaması veya zayıflaması, sinir sistemi ve bebeğin sağlığı ile ilgili olarak ciddî problemlerin varlığını gösterir.

Emme refleksi, bebeğin dudaklarına dokunmakla emme hareketinin başlamasıdır. Bu refleks, sağlıklı bir bebekte güçlü bir şekilde alınabilir ve bebekler bu sâyede beslenebilirler. Başka hiçbir hastalık belirtisi olmasa da bebeğinizin sizi emmek istememesi, biberonunu reddetmesi, ciddî bir problemi akla getirir. Açlık duygusu ve emmek, bebeğin en temel özelliklerinden olmasına rağmen, sağlık problemi olan bebek, emecek gücü kendinde bulamaz. Bu durumda; bebeğin muâyenesi, probleminin araştırılması ve beslenmesinin düzenlenmesi için hemen bir hekim tarafından değerlendirilmesi gerekir.

Kusma: Yeni doğan bebeklerin, beslenmeden sonra veya gaz çıkarırken bir miktar sütü de dışarı çıkarmaları sık görülen tabiî bir durumdur. Bazı bebekler, her beslenmeden sonra; bazıları ise, nâdir aralıklarla çıkarırlar. Bebekler oturur hâle gelince bu çıkarmalar geçmektedir. Az bir miktarda çıkarmalar dahî anne-babaları endişelendirse de bunlar kusma olarak kabul edilmemelidir. Yeni doğan bebeğin, sindirim sistemi tamamen olgunlaşmadığı ve gıdayı aşağı itecek güce henüz tam ulaşmadığı için, en ufak bir uyarı dahî onun emdiğini çıkarmasına sebep olabilir. Meselâ emzirdikten sonra yatağına yatırmak gibi normal bir hareket bile sindirim sistemini uyararak, sütü çıkarmasına sebep olabilir. Bebeğin çıkardığı sütte, çökelek benzeri beyaz pıhtıların olması, sütün hazım aşamasında olduğunu gösterip endişelenmeyi gerektirmez. Emzirdikten sonra bebeği biraz doğrultmak, sırtını sıvazlayarak gazını çıkarmasına yardımcı olmak, ağızdan gelen hafif süt çıkarmalarını önleyebilir.

O hâlde kusma deyince ne anlamalıyız? Kusma; mide muhtevasının, güçlü bir şekilde ve zorlanarak ağızdan dışarı atılmasıdır. Kusma, fışkırır tarzda olabilir ve bebekte mide bulantısı-öğürtü görülebilir. Hatta kusmuk, burundan gelebilir.

Yeni doğan bebek, hafif kanlı ve sümüksü bir sıvı kusmuşsa, bu, onun doğum kanalından geçerken yuttuğu sıvıya bağlıdır. Her emdiğini çıkaran, ancak düzenli kilo alan ve mutlu görünen bir bebekte çoğunlukla problem yoktur. Ancak, yeni doğan bir bebek, ilk 24-36 saatte zorlanarak, şiddetli bir şekilde beslenmeden bağımsız olarak kusuyorsa, bu; sindirim sisteminin herhangi bir yerinde tıkanıklık, mide-bağırsak darlığı ya da bağırsakların bir bölümünün olmaması gibi ciddî tabloların varlığını gösterebilir. Bu sebeple âcilen bir hekim tarafından değerlendirilmelidir.

Süte toleranssızlık, anne-bebek arasındaki ilişkinin bozuk olması, annenin sürekli gergin, huzursuz olup bebeğine sevgi ile yaklaşmaması da yeni doğan bebekte kusmaya sebep olabilir.

Eğer kusmuk, kanlı ya da yeşil safralı ise, emdiğini hemen ve tamamen kusuyorsa, kusması, günde üç defadan fazla ise, kusma ile beraber bebeğin ateşi veya öksürüğü varsa, bu durumda yeni doğan bebeğin ciddî bir problemi olabileceğinden, âcilen hekime başvurulmalıdır.

Bebeğiniz kustuğu zaman evde neler yapabilirsiniz?

-Hafif çıkarmaları önlemek için, bebeğinizi emzirdikten sonra biraz dik tutun. Hemen yatırmayın.

-Emzirdikten sonra bebeğin gazını çıkarın.

-Kusma ânında bebeği yan çevirin.

-Kusan bebeğin ağız içini temizleyin.

-Kusma önleyici ilaçları hekime danışmadan, kesinlikle kendi başınıza vermeyin. Zira ilk önce kusma yapan sebep bulunmalıdır. İlaç, bu sebebi örtebilir.

-Yukarıda saydığımız belirtilerden herhangi biri (ateş, öksürük, zorlanma, kan, yeşil safra vb.) kusma ile beraber varsa, âcilen hekiminizi arayın.