Tabiî ve Hazır Çorbalar-2

Hazır Çorbalar

Türkiye, dünyada Rusya ve Meksika’dan sonra çorba tüketiminin en yüksek olduğu 3. ülke olarak bilinmektedir. Hazır çorba, ülkemizdeki toplam çorba tüketiminin %17’sini oluşturmaktadır.

Ülkemizde giderek hızlanan hazır gıda üretimi ve tüketimi, en çok da hazır çorbaların sofralara girmesi ile üretici firmaları harekete geçirdi. Artık ülkemizde evlerde kaynayan 4 çorbadan biri, hazır çorba... Çalışan kadın sayısının artmasıyla hazır çorba satışlarının büyümesi paralellik gösteriyor. Bilhassa öğrenciler ve çalışan kadınların, yapım kolaylığı ve ekonomik olmasından dolayı tercih ettiği bu çorbaları pek çok ev hanımı da kullanıyor.

Bir yandan toz hâlinde üretilen hazır çorbalara yeni tatlar ekleyen üretici firmalar, geçen yıl sıvı çorba üretimini de başlattı. Meşhur bir çorba üreticisinin, bir ilki gerçekleştirerek, toz hâldeki çorbayı, sıvı olarak pişirmeye hazır piyasaya sürmesi, rakiplerini de harekete geçirdi. Sebzelerin taze kalmasını sağlayan “doy-pack” ambalaj teknolojisi kullanılarak paketlenen bu sıvı çorbalar sayesinde 15 dakika olan hazırlanma süresi de 3 dakikaya kadar indi. Bu çorbalar, Anadolu’nun yöresel çorba çeşitleriyle zenginleştirilince taleplerde daha çok artış oldu.

* * *

Peki, biz, bir tüketici olarak, talep ettiğimiz hazır ürünler hakkında yeterince bilgi sahibi miyiz? Yoksa hiç sorgulamadan yaptığımız alışverişlerle bu taleplerin artmasında bizim de katkımız oluyor mu? Bu konuda daha dikkatli olmak için, hazır çorbaları birlikte tanıyalım. İlk önce marketten elimize aldığımız bir hazır çorbanın içindekiler kısmında bakalım neler var:

“Kremalı Sebze Çorbası: Patates nişastası, yağ tozu, maltodekstrin, kıtır ekmek, şeker, pırasa, iyotlu tuz, aroma artırıcı (monosodyum glutamat), soğan, baharlı otlar karışımı, kereviz, tavuk aroması, maya özütü, bitkisel sıvı yağ, maydanoz, havuç özütü, baharat özütü, soğancık, tatlı kırmızı biber, zerdeçal.”

“Ezogelin Çorbası: Kırmızı mercimek unu, sarı mercimek unu, tuz, buğday unu, kırık pirinç, tel şehriye, domates tozu, mısır nişastası, bitkisel katı yağ, aroma artırıcılar (monosodyum glutamat, disodyum inosiyanat, disodyum guanilat), irmik, renklendiriciler (pancar kökü kırmızısı, paprika ekstraktı), doğala özdeş tavuk aroması, maya ekstraktı, pul biber, nane, asitlik düzenleyici (sitrik asit) doğala özdeş domates aroması, turmerik.”

Bunlardan aroma artırıcılar (monosodyum glutamat, disodyum inosiyanat, disodyum guanilat), asitliği düzenleyici (sitrik asit), renklendirici gibi birtakım maddelerin ne olduğunu bilmiyoruz. Hemen aklımıza, “İnancımız ve sağlığımız yönünden herhangi bir şüphe taşır mı?” sorusunun gelmesi gerekir.

Etiketlerde genellikle “E” harfi ve bir kod numarası ile gösterilen bu maddeler, gıdalara katılmalarına izin verilen katkı maddeleridir. Fakat elde edilme kaynağı ve hammaddesi hakkında paket üzerinde bilgi verilmeyen “monosodyum glutamat” maddesinin akıllarda bir şüphe oluşturması kaçınılmazdır.

Meselâ hayvan kaynaklı maddelerde, hayvanın cinsi ve kesilme özellikleri zikredilebilir. Çoğu etikette bu ayrıntıyı bulmak mümkün değildir. Özellikle yağ asitleri ve aminoasit içeriklerinde kaynak ve muâmele özellikleri açıklanmamış ise, ortada aydınlanması gereken unsurlar vardır. Kaynak ve muâmele özellikleri yönünden açık olmayan bu muhtevâ karşısında tüketiciye bu tip maddelere şüpheli bir gözle bakmaktan başka seçenek kalmaz.

* * *

Bir misal olmak üzere bu katkı maddelerinden bir tanesi olan ve “hazır çorbalar, salam, sosis, hamburger, cips, kraker, et suyu tabletleri, köfte harçları, salata sosları vs.” gibi ürünlerde sıkça kullanılan “monosodyum glutamat”ı kısaca tanıtmaya çalışalım.

“Monosodium glutamate” (MSG ya da E-621) aslında “glutamik asidin tuzu” demektir. Japonya’da üretilmesine rağmen “Çin tuzu” da denilir. Glutamik asit, proteinlerin temel maddelerinden olan 20 amino asitten biridir, ama insan vücudunda üretildiği için dışarıdan alınmasına gerek yoktur.

Ambalajların üzerinde MSG, “monosodium glutamate” ya da “E-621” yazıyorsa, bilin ki onun içinde bu madde kullanılmıştır. MSG, adına “umami” denilen, yeni ve lezzetli bir tad olarak bilinir. Yani umami, tatlı, ekşi, tuzlu, acı ile beraber 5 temel tattan biridir. Başka bir ifadeyle MSG, yiyeceklerin lezzetini artırıp insanın yedikçe yemesini sağlıyor.

Gıda Güvenliği Hareketi Başkanı Kemal Özer’in MSG ile ilgili söyledikleri bence ürkütücü... Özer şöyle diyor:

“-Mesela MSG’ı kereste tozunun içine koyun, onu yenebilecek kıvama getirin ve dünyanın en iyi ballarının yanına koyup 100 kişiye tattırın. 100’ü de MSG’li kereste tozunun daha iyi olduğunu söyleyecektir. Lokantalardaki yemeklere, çiğ köftelere, dönerlere bile konuluyor. Bu maddeyi içeren yiyeceği yiyenler, katkısız yiyeceklerin tadını beğenmiyor.”

Amerikalı doktor Russel L. Blaylock, “Öldüren Tatlar” adlı kitabında “Hâmile annelerin yediği hazır yiyeceklerdeki mono sodyum glutamat, kana karışarak plasenta (göbek bağı) aracılığıyla bebeğin kanına geçmekte, bebeğin beyin ve sinir hücrelerinin gelişimini engellemekte ve hasar vermektedir.” diye bir açıklamada bulunmuştur.

MSG’nin Sağlığa Zararları

Beyine Toksik Tesirleri: Epilepsi, alzheimer, parkinson, ALS, öğrenme güçlüğü, baş ağrısı, karaciğer için toksik obezite ve diyabet, âni ritim bozuklukları, kalp krizi, astım ve alerjiler, retina harâbiyeti ve körlük…

Sonuç olarak; MSG’nin kaynağı belirtilmemiş bir madde olduğundan, şüphelidir. Zira kaynağı sığır mı, domuz mu, koyun mu belli değildir. Eğer kaynağı, sığır ve koyun gibi bir hayvansa, bunun kesim işleminin İslâmî usûllere uygun olarak yapılıp yapılmadığı belli değildir. Kaynağı bitkiselse, hangi bitki ya da bakterilerden elde edildiği bilinmemektedir.

Dolayısıyla MSG maddesine vücudumuzun ihtiyacı olmadığından ve sağlığa da zararlı olduğundan dolayı dikkatli davranılmalıdır. Diğer taraftan tavuk aromasının elde edildiği tavuğun kesim işleminin de İslâmî usûle uygun olması gerekmektedir. Bunun da böyle olduğu bilinmemektedir.

İyisi mi biz, evimizde mis gibi, sevgi dolu çorbalar pişirmeye devam edip mâneviyâtımızı şekillendirmeye katkıda bulunalım.