Kızamık

Kızamık; kızamık virüsü ile meydana gelen döküntülü bir infeksiyon hastalığıdır. Geçmiş yıllarda tüm ülkelerde en fazla görülen çocukluk çağı hastalıklarından biriyken, 1960’lı yıllarda kızamık aşısının uygulamaya girmesiyle, bir çok ülkede, bu hastalığın sıklığı azalmaya başlamıştır.

Hastalık damlacık yoluyla bulaşır. Kızamıklı hastalar, ilk belirtilerin görülmesinden 1-2 gün öncesinden başlayarak, 7 gün süreyle bulaştırıcıdırlar. Kızamık, öncelikle, okul öncesi çocuklarda ve okula yeni başlayanlarda görülür.

Temastan 14 gün sonra döküntüler ortaya çıkar ve bulaştırıcılık bu dönemde en fazladır. Kızamıklı bir hastayla temas öyküsü olanlar, temastan sonraki 7. günden başlayarak, döküntülerin ortaya çıkmasından sonraki 5. güne kadar izole (tecrit) edilmelidir. Kızamık, bir kez geçirilmekle, hayat boyu bağışıklık bırakır. 

Belirti ve bulgular:

-Ateş: 39-40 derece

-Nezle

-Kuru ve inatçı öksürük: Solunum yollarının iltihaplandığını gösterir ve döküntü evresinde de devam eder.

-Gözün konjuktiva tabakasında iltihaplanma.

-Döküntü ortaya çıkmadan 2 gün önce, ağız içinde, alt azı dişlerin hizasında, yaklaşık 1mm. çapında, tuz kristallerine benzeyen lezyonlar belirir ki, bunlar kızamık için çok tipiktir. Bu lekeler yayılıp, ağız içini kaplayabilir. Döküntüler belirince azalıp, döküntünün 3. gününde kaybolurlar.

-Döküntüler enseden, alından başlayıp; yüze, boyuna, gövdeye, kol ve bacaklara yayılır. Yüz ve boyundakiler, birbirleriyle birleşebilir; yüz şiş bir görünüm alır. Döküntüler, çıkış sırasını izleyerek; çıkışın üçüncü gününden itibaren tedricen sönerler. Ateş de, birlikte düşer. Eğer; döküntünün üçüncü gününden sonra da ateş devam ederse, bir komplikasyon akla gelmelidir.

Komplikasyonlar:

   -Orta kulak iltihabı;

-Zatürre (Pnömoni);

-Apandisit;

-Var olan tüberkülozun alevlenmesi, sık görülen komplikasyonlardır.

Orta kulak iltihabı, süt çocuklarında, en sık rastlanan kızamık komplikasyonudur. Kulaktan irinli akıntı gelmesi, ateşin düşmemesi tipiktir.

Kızamık sonrası, apse ile seyreden zatürre (pnömoni) de görülebilir. Gelişmekte olan ülkelerde, zatürre, ölüme yol açan en önemli kızamık koplikasyonudur. Kızamığın teşhisi için, klinik bulgular yeterlidir. Ayırıcı, teşhiste diğer döküntülü hastalıklar da akla gelmelidir (kızamıkcık, kızıl v.s.)

Tedavi:

Kızamığın spesifik bir tedavisi yoktur. Ateş düşünceye kadar yatak istirahati yapılır. Göz kapakları ılık su ile temizlenir. Sulu ve yumuşak gıdalar verilir. Ateş düşürücüler ve öksürük şurupları, belirtilere yönelik olarak kullanılır. Komplikasyon gelişmedikçe, antibiyotik uygulanmaz.

Korunma:

Korunma yöntemi kızamık aşısı ile olmaktadır. Sağlık kuruluşlarında, mutad olarak, kızamık aşısı uygulanmaktadır

Tashih:

Geçen sayıdaki Zatürre (pnömoni) konulu yazının birinci paragrafında “yeni doğanda, süt çocukluğunda, daha büyük çocuklarda ve okul çağı çocuklarında bu etkenler daha fazla sıklıkta zatürre yaparlar” cümlesindeki “bu etkenler” “belli etkenler”;

“Akciğerde apseler ve doku harabiyeti görülen zatürre ciddi görülür” cümlesindeki “ciddi görülür” kısmı “ciddi seyreder” şeklinde;

“Sık sık zatüre geçiren çocuklarda başka bir sebep araştırılmalıdır” cümlesi “altta yatan başka nedenler araştırılmalıdır” şeklinde olacaktır. Düzeltir, yazarımız ve okuyucularımızdan özür dileriz.