İsraf Ve Açlık -2

-Ispanak gibi yıkarken hem aşırı su, hem de zaman kaybına sebep olan yeşillikler için yıkanmış olarak satılanlarını tercih edebilirsiniz.

-Mutfaktaki en ufak bulaşığı bile elde değil, makinede yıkamaya çalışın. Makine tam dolmadan çalıştırmayın, bulaşıklarınızı sudan geçirmeden makineye dizin. Sudan geçirmeden tam yıkanmadığını düşünüyorsanız da akan su altına tutmaktansa, küçük bir kaba su doldurup bütün bulaşıklarınızı o sudan geçirip makineye yerleştirebilirsiniz.

Gıdada İsrafı Önleme

Gıda israfını önleyebilmek için yapabileceklerimiz de elbette mevcut.

-Plânlı hareket etmek, mutfak için olmazsa olmaz. Haftalık alışveriş yapıyorsanız haftalık yemek plânınızı hazırlamanızı tavsiye ederim. Yemek plânınız hazır olduktan sonra da alışveriş listenizi hazırlamanız, ihtiyacınızın dışında bir ürün almanızın önüne geçmiş olur. Böylece evde dolabın köşesinde unutulmuş, buzdolabının sebzeliğinde gizli kalmış ürünler çöp olmaktan kurtulacaktır.

-Buzdolabınızın çalışma sıcaklığını kontrol edin ve çok doldurmayın. Dondurucu bölümü -18^oC, buzdolabı bölümü ise +4^oC’de çalışmalıdır. Buzdolabının çok dolu olması, sıcaklığın eşit dağılmasını engelleyebilir. Bu sebeple dolabınızdaki gıdaların dayanıklılığı azalabilir.

-Mutfağınızda her zaman “Önce giren, önce çıkar!” prensibine göre hareket edin. Yani dolabınızda pirinç az kaldığı için yeni bir paket pirinç alsanız dahî, önce eski pirincinizi kullanın. Böylece eskiyi unutma ve israf olma ihtimaliniz ortadan kalkmış olur.

-Bazı market manavlarında, diğerlerine göre daha şekilsiz ve çekici görüntüde olmayan, süresi geçmek üzere olan meyve-sebzeler, artık ayrı bir reyonda, daha düşük fiyatlarda satılıyor. Önce bu reyona uğramanızı ve ihtiyacınızı önce bu reyonda gidermenizi tavsiye ederim. Sadece şekil yönünden kaybeden meyve ve sebzelerin çöp olmasını engellemiş oluruz.

-Ürün etiketlerinde o ürünün kullanım süresini gösteren bir tarih bulunur. Bu tarih, süt ürünleri gibi hızlı bozulan gıdalarda son kullanma tarihi (SKT), kuru gıdalarda ise tavsiye edilen tüketim tarihi (TETT) olarak kodlanır. SKT, o tarihten itibaren ürünün artık tüketilemeyeceğini gösterirken, TETT adından da anlaşılacağı gibi o tarihe kadar tüketilmesinin uygun olacağını, ancak tarih geçse de tüketilebileceğini gösterir. Evinizde TETT geçmiş bir ürün gördüğünüzde, hemen çöpe atmadan önce bir kontrol edip yenilebilecek şekildeyse değerlendirmenizi tavsiye ederim.

Gıda israfı konusunda bir de uyarmak istediğim bir konu var: Küflenen gıdalar... Genelde salça ve meyve-sebzelerde küfle karşılaşıldığında küflü bölge alınıp geri kalanı tüketiliyor. İsraf olmasın denilerek yapılan bu hareket, ne yazık ki yanlış!..

Bir gıda küflenmişse, küfler sadece o bölgede görünür olsa bile aslında gıdanın bütününe yayılmış şekildedir. Küflü bölgeyi kesip kalanını kullanmanız durumunda bile küflü bir gıdayı yemiş olursunuz ki, bu iç organlarınız için çok zararlıdır. Küflenen gıda, artık zaten israf olmuş bir gıdadır. Kalanını tüketmeniz, israfın önüne geçmez, sağlığınıza zarar verir. İsraf olmamasını istiyorsak küf oluşmadan önce tedbir almak zorundayız. Bu sebeple plânlı alışveriş yapmak, ihtiyacımızdan fazlasını almamak, çok daha önem kazanıyor.

“Nehir kenarında abdest alıyor bile olsanız, suyu israf etmeyiniz.”[1] buyuran Peygamber Efendimiz’e lâyık bir ümmet olabilmek duâsıyla…

Tuğba Alkan TUĞ

dyt.tugbalkan@gmail.com

[1] İbn-i Mâce, Tahâret, 48.