Haseki Hamamı

Haseki Hürrem Sultan’ın İstanbul’a kazandırmış olduğu mühim eserlerden birisi de Ayasofya ile Sultanahmet Câmileri arasında yer alan Haseki Sultan Hamamı’dır. Ayasofya Vakfı’na ek olarak yapılmış olan müstesnâ güzellikteki bu hamam, Evliyâ Çelebi tarafından “İstanbul hamamlarının en güzeli” olarak vasıflandırılmıştır.

Bu hamamın inşâ tarihi 1556 olup mimarı ise, yine devrin baş mimarı olan Mimar Sinan’dan başkası değildir. Çifte hamam özelliğine sahiptir; yani erkekler ve hanımlar için sırt sırta vermiş iki ayrı hamam şeklinde yapılmıştır.

Erkekler hamamının girişi, Ayasofya Câmii cihetinde hemzemin olup, kadınlar hamamının girişi ise, Sultanahmed Meydanı’na bakan yüzde ve zeminden alçak bir hâldedir. Erkekler kısmında soğukluk bölümünün girişi, ana girişle aynı hizada olmasına rağmen, kadınlar kısmının soğukluk kısmına giriş, ana girişten fark edilemeyecek şekilde yan cepheden verilerek daha mahrem bir hâle getirilmiştir. Her iki soğukluk kısmının ortasında da birer fıskiyeli havuz bulunur. Bu havuzların, zamanında içme suyuyla dolu olduğu hamamın kitâbesinden anlaşılmaktadır.

Erkekler kısmının giriş kapısı üzerinde yer alan kitâbede kelime-i tevhîdi müteakiben şu satırlar yazmaktadır:

Eger görmek dilersen ravza-i firdevs ü rıdvân

Gelüb hammâm-ı sultâna, safâ bul, eyle seyrân

Revân olmuş içinde selsebil ü kevser ırmağı

“Sekâhüm Rabbühüm”dür içene ol âbın elhânı

Hüdâyî girdi gördü bâğ-ı Adn’in aynıdır ânı

Didi târih “hammâmı bihişt âbâd-ı Sultanî”

Cumhuriyet devrinde, önce yıkılması mevzubahis edilmiş, ancak daha sonra patlayıcı deposu olarak kullanılmaya başlanmıştır. 1957-1958 tarihlerinde yenilenmişse de metrûk hâlde kalmaya devam etmiştir.

Nihayet 2008 senesinde başlanan en son yenileme faaliyetini takiben Mayıs 2011 tarihinde tekrar hamam olarak hizmete açılmıştır.