Sağlıklı bireylerde çevre ısısı ne olursa olsun, vücut ısısı 36,5-37 derece arasında sabit tutulur. Sabah erken saatlerde vücut ısısı en düşük, 16.00-18.00civarında en yüksek düzeydedir. Vücut ısısının günlük oynamaların üzerine çıkması ateş olarak tanımlanır.
0-4 yaş arası çocuklarda ısı makattan koyulan dereceyle ölçülür. Derece civalı bölümün sonuna kadar anüse sokulur. 1-3 dakika beklenir. 36,4-37,6 derece arası normal değerlerdir. Daha büyük çocuklarda koltuk altından ölçüm yapılır. Makattan alınan ısıya kıyasla koltuk altı ısısı 1 derece düşüktür. Ateş, koltuk altı ısısının 37, makattan alınan ısının 37,6 derecenin üzerinde olmasıdır.
38-38,4 derece arası hafif ateş,
38,5-39 derece arası orta ateş,
39-40 derece arası yüksek ateş,
41 derece ve üzerinde çok yüksek ateşten söz edilir.
Ateşe, mikrobiyal ürünler, toksinler, mikropların kendisi, enfeksiyonlar, doku hasarı, iltihâbî olaylar, bazı ilaçlar vs. neden olabilir. Ateş kişinin oksijen tüketimini, karbondioksit oluşumunu, kalp debisini artırır. 1 derece yükselen ateş nabzı dakikada 10 vuru hızlandırır. Ateş, kalp-akciğer hastalığı olanlarda yetmezlik belirtilerini ağırlaştırır. 6 ay, 5 yaş arası çocuklarda havâle riskini artırır. Yapılan deneylerde ateş yükseldikçe kişinin savunma işlevlerinde artış gözlenmiştir.
Orta kulak ve bademcik iltihabı, zatürre gibi enfeksiyon hastalıklarında, ateş sık görülen bir belirtidir. Kolay tanınıp uygun tedaviye cevap verirler. 3 aydan küçük süt çocuklarında ateş, ciddi bir hastalık belirtisi olabilir. Dikkatli bir yaklaşımla menenjit, idrar yolu, iskelet enfeksiyonlarının araştırılması gerekir. 3 ay-2 yaş arası çocuklarda ateş en sık orta kulak iltihabı, zatürre, menenjit, idrar yolu enfeksiyonu, iskelet enfeksiyonunda görülür.
Bazı ilaçlara bağlı görülen ateş de vardır. İlaç kesildikten 72 saat sonra normale iner. Ateşin öncelikle doğru ölçülmesi önemlidir. Elle yapılan ölçümler güvenilir değildir. Mutlaka derece kullanılmalı, küçük çocuklarda makat ölçümü tercih edilmelidir. Ateş düşürücülerin kullanımı özellikle nörolojik,kalp-akciğer hastalığı olan ya da havale geçiren yüksek riskli hastalarda önemlidir. Doktor tavsiyesi olmadan bilinçsiz bir şekilde ateş düşürücüler kullanılmamalıdır. Çünkü bu ilaçlar karaciğer ve böbreğe toksik etkide bulunabilir,sindirim sisteminde kanamalara sebep olabilir. Aspirin ilk seçenek olarak tercih edilmemelidir. Yüksek ateşli çocuğun hekime götürülmesi, zamanında teşhis ve tedavi yönünden en uygun davranıştır.
Ateşli çocuğun,
-Bol bol sulu gıdalar alması
-İstirahat etmesi
-Üzerini kalın giymemesi
-Odasının temiz ve havalandırılmış olması gerekir.
-Çocuğun huzursuzluğunu artıracak olan vantilatör,yelpaze gibi yöntemler bilinçsizce uygulanmamalıdır.
YORUMLAR