Çocuklar İçin

OYUNCAK VE OYUN MALZEMELERİ

Oyuncaklar çocuğun doğal yeteneklerini kolaylaştıran, böylelikle de eğiten malzemelerdir. Oyuncaklar veya oyun malzemeleri beş grupta ele alınabilir.

1. Grup malzeme: Çocuğun etrafını sarar ve dış dünyayı tanımasına yardımcı olur. Bunlar; su, kum, toprak, çamur ve boyalardır. Kum, su ve boyalarla oynayan çocuk hem rahatlar, kendine güveni gelişir, zihinsel yönden de gelişir.
2. Grup malzeme: Çocuğun yaratıcı yeteneğini geliştiren çamur, boya ve tebeşirlerdir.
3. Grup malzeme: Çocuğun hayal gücünü uyaran bebekler, çeşitli giysiler, maskeler, kuklalar ve dolgu oyuncaklarıdır.
4. Grup malzeme: Çocuğun yetişkin becerilerini kazanmasına yardımcı olan fırçalar, süpürgeler, küçük ev eşyaları, araba gibi model oyuncakları, yetişkin giysileri vb.
5. Grup malzeme: Çocuğun bedensel ve zihinsel gelişimine yardımcı olan top, ip gibi araçlarla lego, kaplar, bloklar gibi inşâ oyuncaklarıdır.

EVDEKİ OYUN MALZEMELERİ

Mukavva kutular, annenin dikiş sepetindeki makaralar, eski süpürge sopaları, kumaş parçaları, tuvalet kağıdı ruloları, kese kağıtları, yumurta kartonları, plastik şişeler ve kapakları, kurdela ve düğmeler, pipetler vs. gibi özelliği bozulmamış malzemeler her evde bulunabilecek oyun malzemelerini oluşturur. Bir çok anne-baba bu malzemelerin çocuk için ne ifâde ettiğinin ve nasıl kullanılacağının farkında bile değildir.

Oyuncak dediğimiz zaman çarşıdan alınan oyuncaklar aklımıza gelmektedir. Acaba yukarıda saydığımız atılacak malzemeyi nasıl değerlendirmeli?

Nasıl Kukla Yapabiliriz?

Kuklalar çok çeşitlidir. Bunlar el kuklası, yüzük kuklası, kese kağıdından kukla, parmak kuklası, ipli kukla, gölge ve çomak kuklası gibi çeşitli isimler alır. Sizinle birlikte çocuğumuza eski bir eldivenden parmak kuklası yapalım.

Parmak kuklası adından da anlaşılabileceği gibi parmağa takılarak oynatılan kuklalardır. Parmak kuklası yapmak için eski bir yün veya deri eldivenin orta ve işaret parmakları ortadan veya dibinden kesilir. Kesilen parmak üzerine istenilen karaktere uygun göz, burun veya kulak kısımları, bir başka kumaştan kesilerek hazırlanır ve dikilir. Eğer kuklaya saç yapılacaksa, yün veya orlon parçaları, parmağın tepe kısmına dikilir veya yapıştırılır. İşte çocuğunuzun parmağına takıp oynatabileceği parmak kuklası hazır!..

Kese Kağıdından Kukla Yapımı:

Kese kağıdı kullanılarak da basit el kuklaları yapılabilir. Elin içine girebileceği büyüklükte kese kağıtları alınır, yüz boyama ya da farklı kağıtlarla veya kumaşlarla yapıştırılarak çalışılabilir.

Yoğurma Maddeleri İle Çalışma

Çocukların en çok sevdikleri oyun malzemelerinden birisi de yoğurma maddeleri ile çalışmadır. Çocuklara bu malzemeleri uzun süre mıncıklamak, yuvarlamak, koparmak, giderek istedikleri şekli vermek ve üç boyutlu çalışmalar yapmak büyük mutluluk verir.

Çocuklar yoğurma maddeleri ile oynarlarken duygusal olarak rahatlama sağlar. Ayrıca kolay biçim alan bu maddeler, onların istedikleri şekilleri oluşturmalarına, yeni buluşlar ortaya koymalarına ve yaratıcılıklarını geliştirmelerine destek olur. Bu arada doğal olarak el becerilerinin gelişmesine de katkı sağlamış olur.

Çocuklar yoğurma maddeleriyle ilk karşılaştıkları zaman ne yapacaklarını bilemeyebilirler. Önce parmaklarını değdirip tanımaya çalışırlar. Onları cesaretlendirmek gerekir. Malzemeyi tanımayan çocuktan hemen birtakım şekiller ortaya çıkarması beklenemez. Üç yaşındaki bir çocuk yoğurma maddesini mıncıklamaktan ve yoğurmaktan zevk alır. Sonra yaptıklarını kontrol etmeye başladığı zaman elindeki maddeye şekil vermeye başlar. İlk önce yuvarlak ve yılana benzer şekiller meydana getirir. Dört-altı yaş arasında çocukların yaptıkları şekiller daha belirgin hâle gelir. Yoğurma maddelerinn yanında küçük yuvarlak sopalar, küçük kek, pasta kapları, kuruyemiş kabukları, ağaç dalları, düğmeler, gazoz kapakları, çakıl taşları vs. artık malzemeler de verilebilir.

Yoğurma maddeleriyle çalışan çocuklarla neler yapılabileceği hakkında sohbet yapılabilir. Onlara örnek vermemelidir ve büyüklerin istediği çalışmaları yapmaya zorlanmamalıdır. Yoğurma maddeleri çocuklara iki-iki buçuk yaş civarında verilmeye başlanmalıdır. Ancak bu yaş çocuklarının verilen malzemeyi ağızlarına götürmemeleri için gözetim altında tutulmaları gerekir. Başlangıç için en uygun malzeme toz seramiğidir.

Pişmiş Toz Seramiğinin Hazırlanışı

Bir bardak un

Bir buçuk bardak nişasta

Bir bardak soğuk su

Bir bardak tuz

Dört bardak kaynak su 

Alabildiğince un 

Bir bardak un, nişasta ve soğuk su ile bir kap içinde karıştırılır. Tuz dört bardak kaynak suda eritilir. Önceki karışım yavaş yavaş kaynak suya ilave edilir. İyice karıştırıldıktan sonra tencere tekrar ateşe konulur ve iyice koyulaşıncaya kadar karıştırılarak pişirilir. Daha sonra soğumaya bırakılır. Soğuduktan sonra istenilen kıvama gelinceye kadar un ile yoğrulur. İstenirse toz boya ile renklendirilir. Naylon torba veya ağzı kapalı plastik bir kapta buzdolabında saklanır.

Parmak oyunu

Atlar

–Atlar yavaş yavaş ormana doğru yürüdü. (İki el sıra ile dizler yavaş yavaş vurulur. )

–Atlar hızlandı.(İki el ile dizlere hızlı hızlı vurulur.)

–Atlar taşlığa geldi. (İki el sıra ile göğsün üstüne vurulur.)

–Atlar çimenliğe geldi. (İki el birbirine sürtülür.)

–Atlar bataklığa geldi. (Dil ile ağız içinde bataklıkta yürüyor gibi ses çıkartılır.)

–Atlar patikadan atlıyor. Hop güm, hop güm. (İki el yukardan aşağıya doğru hızlı bir şekilde birbirine vurulur.)

On Parmak

–Benim on parmağım var. (İki elin parmakları açılarak gösterilir.)

–Tümüyle benim. (Eller, parmaklar açık olarak göğüste kavuşturulur.)

–Onlarla ben her şeyi yaparım.

–Sımsıkı kapar. (Her iki el yumulur.)

–Kocaman açarım. (İki elin parmakları açılır )

–Birbirine kavuştururum. (Eller birbirine kenetlenir)

–Arkama saklarım. (Eller arkaya saklanır)

–Yukarıya kaldırır. (Kollar yukarıya kaldırılır)

–Aşağıya indiririm. (Kollar bedenin iki yanına sarkıtılır)

–Sonra kucağımda dinlendiririm. (Eller kucağa konur)