1-2 Yaş Çocuk Beslenmesinde Karşılaşılan Problemler

Bu yaştaki çocukların en önemli iki problemi; “iştahsızlık” ve “yiyeceklerin soluk borusuna kaçması”dır. Kısaca bu durumları inceleyelim:

İştahsızlık

Annelerin en çok şikâyet ettikleri konudur. “Çocuğum hiçbir şey yemiyor.” veya “Bir tabak yemekle bu çocuk nasıl yaşıyor? Anne sütü aldığı için mi böyle oluyor?” gibi sorularla sıklıkla karşılaşmaktayız. İlk önce iştahsızlık problemi ile getirilen çocuğun, ayına göre gelişimine, kilo almasına bakılır.

Eğer yeterli kiloyu alamamışsa, bu takdirde iştahsızlığın altında yatan bir sebep olarak herhangi bir hastalığın var olup olmadığına bakılır. Ancak bazen hiçbir hastalığı olmadığı hâlde iştahsız olan ve kilo alamayan çocuklar olabilir. Bu durumda âileden çocuğun üç günlük beslenme programı ve uyuma saatleri ile ilgili bilgi alınır. Genellikle uyku düzensizliği olan (geç yatıp erken kalkan ya da geç yatıp geç kalkan) çocukların beslenmesi de problemlidir. % 20-30 çocukta uyku ve beslenme problemi görülmektedir. Uyku düzene girdiğinde beslenme de girmektedir.

Hekiminiz beslenme programının muhtevasına ve kalorisine bakar. Bazen çocuk az yiyor gibi görünse de enerjiyi, yeteri kadar alıyor olabilir. Bunun açıklamasını hekiminiz yapacaktır. Hiçbir hastalığı olmadığı hâlde iştahı olmayan çocukların beslenmesi düzenlenmelidir.

Sağlıklı beslenme alışkanlığı kazandırılması ile ilgili prensipler yukarıda saydığımız gibidir. Buna ilave olarak; iştahsız çocuklarla uğraşırken genellikle yemek, oyun hâline getirilmeye çalışılır. Ancak bunda aşırıya kaçılmamalıdır. Çocuklar istedikleri bir şey için sonuna kadar direterek anne-babanın direncini kırmaya çalışırlar. Meselâ karnı aç olan bir çocuk, ille de abur-cubur yemek için huysuzlanıp ağlayabilir, yerlere yatabilir. Eğer anne-baba dayanamayıp çikolatayı verirse, bundan sonra her defasında aynı usûlle ebeveyni zor durumda bırakabilir. Hâlbuki abur-cubur tarzı gıdalar, iştahı kapatarak sağlıklı beslenmeye genellikle zarar verir. İlle de verilecekse bunların; çocuk yemeğini yedikten sonra aşırıya kaçmadan verilmesi gerekir. Abur-cuburlar, çocuğa “yemek ödülü” olarak verilmemelidir. Öğün aralarında hazır meyve suları, kolalı içecekler içirilmemelidir. Bunların içinde yüksek miktarda şeker bulunur. Bu, hem çocuğun dişlerini çürütür, hem de iştahını kapatır. Bunun yerine öğün arasında taze sıkılmış meyve sularından ya da mevsim meyvelerinden verilmesi daha uygun olur. Çocuğun beslenmesi ile ilgili âile içinde uyum olmalı ve kararlı bir şekilde çocuğa doğru beslenme alışkanlığı kazandırılmalıdır. Bundaki prensipler, yukarıda saydığımız gibidir.

Aspirasyon: İlk üç yaş çocuklarda, çiğneme ve yutma fonksiyonları tamamlanmadığından, kabuklu kuruyemişler; fındık-fıstık gibi, sert taneli yiyecekler kolaylıkla soluk yoluna kaçıp boğulmaya sebep olabilir. Bu sebeple dikkatli olunmalı, bunlar çocuğa 4-5 yaşından önce verilmemeli, gıdalar yumuşak bir şekilde verilmelidir.

1-2 YAŞ ÇOCUKLAR İÇİN ÖRNEK YEMEK PROGRAMI

Kahvaltı:

Bir bardak süt, 150 ml mama ya da anne sütü,

Bir yumurta veya bir dilim peynir,

Bir-iki tatlı kaşığı reçel veya pekmez,

İki-üç zeytin,

Bir dilim ekmek,

Bir-iki dilim domates veya meyve,

Ara öğün: Bir meyve.

Öğle:

3-4 yemek kaşığı kıymalı sebze yemeği + 1-2 kaşık pilav ya da makarna + 2-3 kaşık yoğurt ya da;

2-3 yemek kaşığı terbiyeli köfte veya kıymalı dolma içleri + bir dilim ekmek ya da;

 Balık + 3-4 yemek kaşığı patates püresi ya da;

2-3 yemek kaşığı kuru fasulye + 1-2 yemek kaşığı bulgur pilavı + bir çay bardağı su veya meyve suyu.

İkindi:

Bir kâse yoğurt veya evde yapılmış bir dilim kek + bir küçük meyve püresi.

Akşam:

1-2 adet ızgara köfte + bir kâse çorba veya 1-2 dilim ekmek + salata.

Gece: Anne sütü.